Vandaag sprak ik een installateur van beveiligingssystemen. Leuke enthousiaste gast van eind twintig, zo schat ik in. Hij weet dat ik in het verleden ook beveiligingscamera’s en -systemen leverde en werkend maakte in de tijd dat ik bij een groothandel werkte. Het gesprek kwam op sluitertijden. Proefondervindelijk stelde hij die altijd in, niet wetende wat de getallen precies inhielden. Diafragma? Hoe zit dat? En wat betekent dynamic range eigenlijk? Allemaal termen die zowel op een beveiligingscamera van toepassing zijn als op een fotocamera.
Uitleg met oude analoge camera
Ik pakte mijn oude analoge spiegelreflexcamera erbij om hem het een en ander te laten zien. Met die camera heb ik het vak fotografie ooit geleerd en die koester ik nog steeds met een mooi plekje in mijn studio. Die kennis hielp mij in later ook bij de technische ondersteuning van installateurs. Nu – 15 jaar na dato – kon ik hem ermee helpen.
Ik opende het klepje waar het fotorolletje in past. Op die manier wordt ook de mechanische sluiter zichtbaar. Met de camera op een lange en een extreem korte sluitertijd zag hij de sluiter openen en sluiten en hoe het licht door de lens op het fictieve fotorolletje zou vallen. Draaiend aan de diafragmaring op de lens zag hij de grote of juiste piepkleine opening van de lamellen.
Hetzelfde principe
Nooit eerder zag hij hoe een sluiter en diafragma in de praktijk werkt, en ik legde hem uit welk effect dat heeft op het beeld. Beiden zijn van invloed op de hoeveelheid licht die er op de sensor valt, waarbij ze elkaar ook nog eens kunnen beïnvloeden. Ook het dynamische bereik van de sensor legde ik uit. En of het een beveiligingscamera betreft of een fotocamera, dat maakt weinig verschil. Het principe is hetzelfde.
Eindelijk begrijpt hij wat het effect en de achterliggende gedachte is van sluitertijd, diafragma en dynamisch bereik. “Fotografie is toch echt een vak!”, zei hij lachend. Met een tevreden blik vertrok hij weer, mij bedankend voor deze spontane basiscursus fotografie. Leuk hoe ik hem dit met mijn oude camera duidelijk kon maken. Enneh, ik kan altijd nog gaan lesgeven 😉
